Bu dört ni’metin şükrünü bu ümmetden, bunun hüccetini ve hikmetini bilen bu dört kimse üzerine farz etmişdir. Birincisi, Muhammed “aleyhisselâtü vesselâm” hazretleri gibi bir Peygamber, ya’nî Resûl ni’metidir. İkincisi, islâm dîni gibi, kıymetli bir din ni’metidir. Üçüncüsü, Kur’ân-ı kadîm gibi, bir kelâm-ı kerîm ni’metidir. Dördüncüsü, kendi zât-ı pâkına mahsûs muhabbeti, dostluğu, bu ümmete hediyye etme ni’metidir. [Allahü teâlâ Mâide sûresi 54.cü âyetinde meâlen, (Allahü teâlâ onları sever. Onlar da Allahü teâlâyı severler) buyurmuşdur.] Âlem halk olunalıdan beri, bizden başka kimseye, Allahü Sübhânehü ve teâlâ hazretlerinden bu dört ni’met müyesser olmamışdır. Bu dört hil’at verilmemişdir. Bizden evvel olan ümmetlerde Peygamberler çok idi. Lâkin Muhammed “sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem” hazretleri gibi yok idi. Bu ümmetlere de kitâb nâzil olmuş idi. Lâkin Kur’ân-ı azîz ve mecîd-i kerîm gibi nâzil olmamışdı. Bizden önceki ümmetlere Allahü teâlâ ve tekaddes hazretleri çok ni’metler verdi. Lâkin kendi husûsî muhabbeti gibi kimseye vermedi. [Bu ümmete verdi.] Ondan dolayı ki, Cebrâîl ve Mikâîlin kulluğu husûsî ni’metler ile, İsrâfîl ve Azrâîlin kulluğu husûsî hil’atlar iledir. Bunun gibi, Ruhâniyân ve Kerûbiyân meleklerinin kulluğu husûsî ni’metler iledir. Hamele-i arş ve kürsîyi nakl eden meleklerin ve Levh-i mahfûz emînlerinin ve Kalem-i alâ rakîblerinin kulluğu husûsî hil’at iledir. Ümmet-i Muhammedin ya’nî bize mahsûs hil’at ve ni’met, onun dostluğudur.

Beyt:

Güneşde zerreyi görmek, dahâ kuvvetle mümkündür,
Fekat her zerrede güneşi görmek nasıl mümkündür.

Gece bekçisi aynı olur mu hiç,
Kucağında Sultânı besliyen kimse ile.

Allahü Sübhânehü ve teâlâ ve tekaddes hazretleri, bu ümmete dört büyük ni’met ve hil’at ihsân buyurdu. Bu dört ni’metin şükrünü temâm ve lâyık olduğu üzere, bu ümmetden talep etdi. Buyurdu ki: Eğer siz bu dört ni’metin şükrünü istenilen şeklde yerine getirirseniz, üzerinize hıfz ederim. Onun üzerine dîdâr ve cemâlimi görmeği ziyâde ederim.